چهارپهلو چیست و انواع ان
پروفیل‌ها که به عنوان مقاطع دارای طول زیاد و سطح مقطع مشخص شناخته می‌شوند، از تنوع بسیار بالایی برخوردار هستند. یکی از انواع پروفیل که توپر بوده و ایمنی و استحکام بالای آن در صنعت موردتوجه قرار گرفته، چهار پهلو است. مقطعی که با استفاده از مواد اولیه گوناگون و حتی آهن قراضه قابل ساخت بوده و به همین دلیل با قیمت نسبتا مناسبی، همیشه در دسترس خریداران است. مقاطع چهارپهلو به صورت شاخه‌ای به فروش می‌رسند و ابعاد و وزن آن‌ها قابل سفارش است.
در این مقاله، دسته‌بندی‌ها و انواع گوناگون پروفیل‌های چهارپهلو را معرفی کرده و روش‌های تولید آن‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهیم. همچنین با کاربردهای گسترده چهارپهلو، در زمینه‌های صنعتی و مهندسی آشنا می‌شویم.
چهار پهلو پروفیلی باز و بسیار مقاوم است که سطح مقطع آن به شکل مربع یا مستطیل بوده و به آن چهارگوش نیز گفته می‌شود. چهار پهلو در انواع مختلف بر اساس نوع آلیاژ و روش تولید تقسیم می‌شود و یکی از انواع پرکاربرد آن نوع ترانس است.
چهار پهلو چیست؟
چهار پهلو پروفیلی باز و بسیار مقاوم است که سطح مقطع آن به شکل مربع یا مستطیل بوده و به آن چهارگوش نیز گفته می‌شود. چهارپهلو شباهت زیادی به تسمه دارد و شکل ساده سطح مقطع آن باعث شده تا از ویژگی‌های مطلوبی مانند شکل‌پذیری بالا و قابلیت جوشکاری و تراشکاری برخوردار باشد.
قیمت روز چهارپهلو علاوه بر نرخ ارز و فولاد، به کیفیت، نوع، جنس مواد اولیه، ضخامت و اندازه‌های آن بستگی دارد. اما به‌طور کلی، مقاطع چهارپهلو از قیمت مناسبی برخوردار هستند. چهارپهلوها در بازار به شکل‌های متنوعی یافت شده و در ساخت‌و‌سازهای تجاری و مسکونی کاربرد فراوان دارند. همچنین استفاده از آن‌ها در صنایع مختلف مانند حمل و نقل، راه‌آهن، ساخت نگهدارنده تیغه‌های برش، جرثقیل‌ها، فرفوژه تالار و رستوران‌ها، وسایل تزئینی و… رو به افزایش است. انواعی از مقاطع چهارپهلو که دارای مقاومت بیشتری هستند، محبوبیت بالایی در بین خریداران دارند و قیمت آن‌ها معمولا بیشتر است.
البته با توجه به طول عمر و کارایی بهتر، صرف هزینه بالا برای خرید این محصولات، کاملا منطقی به نظر می‌رسد. ضخامت انواع مختلف چهارپهلو، معمولا بین ۸ تا ۲۰۰ میلی‌متر و طول آن‌ها از ۴ تا ۶/۵ متر، متغیر است. البته این مقادیر بنا به درخواست مشتریان قابل تغییر است و مقاطع چهارپهلو می‌توانند در ابعاد مختلفی برش داده شوند.
تولید چهارپهلو از آلیاژها و فلزات مختلفی مانند فولاد، آلومینیوم، آلیاژ فولاد_کربن، آلیاژ فسفر_برنج، آلیاژ مس_بریلیوم و… مورد استفاده قرار می‌گیرند که هر یک از آن‌ها، ویژگی خاصی به این پروفیل می‌بخشند.
نمایی از چهارپهلوی آلیاژینمایی از چهارپهلوی آلیاژی
انواع چهارپهلو فولادی
مقاطع چهارپهلوی فولادی را می‌توان بر اساس جنس، سایز و همچنین روش تولید آن‌ها دسته‌بندی کرد. از نظر متریال به کار رفته، این محصولات معمولا از فولادهای زیر ساخته می‌شوند:
چهارپهلو ST37:
ترکیب این نوع چهارپهلو که در صنایع خودروسازی، نساجی، دفاعی، کشتی‌سازی و سیمان بسیار پرمصرف است، شامل ترکیبی از آهن و عناصر مختلف مانند کروم می‌شود. ویژگی مهم چهارپهلوی ST37 که آن را برای کاربردهای مختلف مناسب ساخته، وجود عنصر کروم است که مانند محافظی در برابر عوامل مخرب عمل می‌کند. از دیگر خواص این محصول می‌توان به طول عمر بالا، سهولت ساخت و مقاومت در برابر ضربه اشاره کرد.
چهارپهلو ST44: چهارپهلوی ST44 به علت برخورداری از کربن بیشتر، استحکام نسبتا بالایی داشته و برای عملیات پرچ‌کاری و جوشکاری مناسب است.
چهارپهلو ST52: این مقاطع در برابر خمش و پیچش و همچنین وزن بالا، مقاومت خوبی از خود نشان می‌دهند. ساختار چهارپهلوی ST52 شامل عناصری مانند سیلیسیم و منگنز بوده و شباهت زیادی با ST37 دارد، با این تفاوت که استحکام و همچنین قابلیت جوشکاری آن بالاتر بوده و قابلیت شکل‌دهی کمتری دارد. همین استحکام بیشتر باعث شده تا چهارپهلوی ST52 نسبت به ST37، کاربرد بیشتری در صنعت داشته باشد.
چهارپهلو MO40:
در ساختار این مقاطع، مقدار زیادی کروم و همچنین مولیبدن به کار رفته که باعث بیشتر شدن مقاومت در برابر خوردگی و ضربه شده است. شکل‌پذیری، طول عمر بالا، استحکام بالای تسلیم و کشش و همچنین هدایت گرمایی خوب، از ویژگی‌های این محصول هستند.
چهارپهلو CK45: از این نوع چهارپهلو برای ساخت قطعات مختلف مانند شافت، محور، پایه دستگاه‌ها و اسکلت سازه‌ها استفاده می‌شود. مقدار کربن موجود در این محصول پایین بوده و مقاومت کششی قابل توجهی دارد. دیگر عناصر به کار رفته در این مقاطع، سیلیسیم و منگنز هستند. گفتنی است که قیمت چهارپهلو آلیاژی مانند نوع CK45 با توجه به ترکیب و خواص نسبت به چهارپهلو معمولی بالاتر است.
چهارپهلوهای فولادی مخصوص ساختمان‌سازی را می‌توان از نظر سایز آن‌ها دسته‌بندی کرد که هر سایز، برای کاربرد خاصی در نظر گرفته شده است:
سایز ۵-۶: بیشترین کاربرد چهارپهلوهای دارای این سایز، در کارهای تزیینی است.
سایز ۸-۹: این سایز از چهارپهلو با وجود مقاومت کمی که دارد، برای کارهای سبک مناسب است.
سایز ۱۰: مقاطع سایز ۱۰، بیشتر در ساخت انواع درب و پنجره استفاده می‌شوند.
سایز ۱۲: این چهارپهلوها نیز در ساخت انواع درب‌های ساختمانی، نرده و حفاظ به کار می‌روند.
سایز ۱۴-۱۶: کاربرد چهارپهلوهای دارای این سایز بیشتر استقامتی بوده و وزن و اندازه‌های آن نیز معمولا اعداد بزرگی است.
روش دیگر برای دسته‌بندی انواع مختلف مقاطع چهارپهلو، شیوه تولید آن‌ها است. بر این اساس، این محصولات را می‌توان به چهار گروه تقسیم کرد:
چهارپهلوی نورد گرم
چهارپهلوی نورد سرد
چهارپهلوی ترانسی
چهارپهلوی فابریک
نظری نیست.