مشخصات فنی ریل راه آهن ریل معدنی ریل جرثقیل
قطار یکی از وسایل نقلیه پرکاربرد هم برای بار و هم برای انسان هاست که از زمانه ای بسیار قدیم به خصوص برای فواصل دور از آن استفاده می کردند و امروزه نیز نوع پیشرفته آن در دسترس همه افراد می باشد. یکی از مهم ترین اجزا در حمل و نقل با قطار، ریل های قطار است.
اگر این ریل ها از نظر فنی در ساخت مشکلی داشته باشند باعث تغییر مسیر قطار و خسارات جانی و مالی بسیار شدیدی خواهد شد.
**مشخصات فنی ریل راه آهن
ریل راه آهن از نظر شکل ظاهری از یک مقطع فولادی نورد شده تشکیل می شود که به شکل دو خط موازی کنار هم قرار می گیرند و بعد به صورت ثابت روی شاسی تعبیه شده با پیچ و مهره متصل می شوند.
ریل راه آهن فولادی به چهار روش زیر ریخته گری و تولید می شود:
تصفیه فولاد و دمیدن اکسیژن
زیمنس یا کوره های باز
کوره الکتریکی
توماس
با اینکه روش تولید ریل های فولادی متفاوت است اما معمولاً ریل های فولادی را به سه نوع زیر در هنگام احداث ریل می شناسند:
ریل معدنی
ریل جرثقیلی
ریل راه آهن
آشنایی با ریل جرثقیل
*ریل های جرثقیلی سقفی:
این ریل ها بر اساس نوع کاربرد در تیپ های مختلف با نام های KP، A، QU، CR و MRS تولید می شوند.
در میان همه این ریل ها تیپ A از همه پر کاربرد تر است.
*ریل و واگن معدنی :
همان طور که از نام این نوع ریل مشخص است برای مسیر واگن های معدن مورد استفاده قرار می گیرد.
این ریل ها در معادن سرعت کار و انتقال مواد را افزایش می دهند.
در نتیجه کارگران معدن بیشترین انرژی خود را به جای حمل و نقل صرف استخراج می کنند و در نهایت سود بیشتری ایجاد می شود.
بنابراین استفاده درست از خطوط ریل معدنی، بهره برداری از معادن را به طور قابل توجهی افزایش می دهد.
پس هزینه ای که برای ریل های معدنی پرداخته می شود نوعی سرمایه گذاری است.
*ریل راه آهن:
این نوع ریل ها پرکاربرد ترین نوع ریل ها هستند.
که برای خطوط حمل و نقل واگن بین شهری و کشوری از آن ها استفاده می شود و هر چه توانایی یک کشور در تهیه آن بیشتر باشد قطعاً حمل و نقل قطاری بیشتر و راحت تری خواهد داشت.
از آنجایی که مهم ترین وظیفه ریل راه آهن تحمل بار وسیله نقلیه و هدایت صحیح آن است،
باید طوری ساخته شود که نیروی وارد شده خارجی در سرتاسر آن تقسیم شود.
در غیر اینصورت به بعضی نقاط فشار بیشتری وارد شده و باعث شکست ریل و منحرف شدن قطار می شود.
برای اینکه بتوان نیرو را پخش کرد از بست و پابند برای اتصال ریل راه آهن استفاده می شود.
این کار از نظر فنی بسیار مهم است، زیرا باعث کاهش اصطکاک بین وسیله نقلیه و ریل راه آهن خواهد شد.
در نتیجه مانعی در برابر حرکت ایجاد نشده و ریل ها نیز در اثر نیروی قطار نمی شکنند.
این کار از نظر فنی بسیار مهم است، زیرا باعث کاهش اصطکاک بین وسیله نقلیه و ریل راه اهن خواهد شد.
در نتیجه مانعی در برابر حرکت ایجاد نشده و ریل ها نیز در اثر نیروی قطار نمی شکنند.
برای ساخت ریل راه آهن سایر مشخصات فنی از جمله میزان سایش و خوردگی، کاربرد،
تنش های دینامیکی و سایر نیروهای موجود باید درنظر گرفته شود.
بسیار اهمیت دارد که فرآیند تولید ریل بسیار دقیق باشد
و عملیات متالوژی ثانویه در کوره پاتیلی و گاز زدایی به درستی انجام شود.
ریل های تولید شده باید به لحاظ فنی طبق استانداردهای قابل قبول باشد، برای این کار لازم است.
ریل های تولیدی از نظر شیمیایی، ابعاد، عیوب ظاهری سطوح شمش و تست های دیگر کاملاً بررسی شود.
اگر همه این موارد ذکر شده در ساخت ریل رعایت شوند ریلی باکیفیت تولید خواهد شد.
**شاخصه های فنی ریل آهن
تنش های مکانیکی
تنش های استاتیکی
موارد طراحی
جنس فلزات استفاده شده
میزان سایش
مقدار مقاومت در برابر عوامل فیزیکی و شیمیایی
نیروهای وارد بر ریل
نیروهای تولید شده توسط ریل
خرید ریل راه آهن
ریل باید دارای دو ویژگی باشد.
۱-۱- از فولاد خاصی ساخته شود.
۱-۲- دارای مقطع خاصی از نظر ارتفاع پهنای کف و تیغه ریل باشد. (یعنی دارای مدول مقطع متناسبی باشد)
۲-مقطع ریل و خواص آن:
مقطع ریل از بدو تاسیس راه آهن به شکل های مختلف ساخته شده و در اواسط قرن ۱۹ به صورت پروفیل پایه دار یا Vignole یا Flat botton که در حال حاضر هم راه آهن ها از این نوع مقطع ریل استفاده می کنند درآمده است.
در اثر بالا رفتن میزان حمل و نقل سرعت و افزایش بارهای محوری Axel Loade وزن متر طول ریل نیز بالا رفته و تا Kg/ m75 نیز رسیده است.
در طراحی ریل قارچ ریل که بیشتر از سایر نقاط آن در معرض نیروها قرار داد و معمولا منجر به سایش می شود با مقاومت بالا ساخته می شود
همچنین قوس ها و شیب هایی روی آن انتخاب می شود که سطح تماس چرخ راحتی المقدور کم کرده و موجب افزایش فشارهای وارده نگردد.
لذا مصرف کنندگان و تولید کنندگان به لحاظ مسائل فنی و اقتصادی ترجیح می دهند.
استانداردهائی در رابطه با سفارش ساخت- مشخصات فنی- نحوه کنترل جنس رعایت گردد.
این مسائل در بین اعضاء اتحادیه بین المللی راه آهن ها (یو-آی-سی) UIC در کلیات رعایت می شود.
اما مشخصات خاص هر پروژه راه آهن تابع پارامترهائی
از قبیل میزان حمل و نقل بار محوری سرعت شیب- شعاع قوس ها و غیره می باشد.
که بایستی متناسب با آن و در چهارچوب استانداردهای تعیین شده مساله انتخاب ریل مورد محاسبه و رعایت قرار گیرد.
۳-خواص فولاد ریل:
سنجش مقاومت کششی ریل یا (Tensilestrengh Test) یکی از آزمایش های اساسی است که خواص و ویژگی های لازم در کاربرد ریل را تضمین می کند.
ریل های سخت و ریل های سخت شده به وسیله حرارت به طور متداول در بازارهای جهانی موجود است.
و مقاومتی معادل ۷۰۰-۱۴۰۰ Kg/mm2 دارد.
نظری نیست.